Prawo Pracy 
22 sierpnia 2023
Okresy wypowiedzenia umowy o pracę.
Wypowiedzenie umowy to jeden z najczęstszych sposobów rozwiązania umowy o pracę. Większość umów można bez problemu wypowiedzieć. Mimo, że w teorii liczenie okresów wypowiedzenia wydaje się dużo prostsze, w praktyce przynosi wiele trudności. Czy bez wypowiedzenia może rozwiązać umowę o pracę pracownik? Jak prawidłowo ustalić okres wypowiedzenia umowy o pracę? Jak napisać wypowiedzenie umowy? Jaka jest długość wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony? Podpowiadamy!
SPIS TREŚCI
- Jak złożyć wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika?
- Złożenie wypowiedzenia umowy o pracę – jak powinien to zrobić pracodawca?
- Jak liczy się okres wypowiedzenia?
- Umowa o pracę
- Umowy cywilnoprawne
- Własna działalność gospodarcza
- Okres wypowiedzenia
- Jakie rozwiązanie umowy o pracę jest najkorzystniejsze?
- Odprawa
- Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia
Jak złożyć wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika?
Jak złożyć wypowiedzenie przez pracownika? Wypowiedzenie powinno mieć formę pisemną i zawierać dane takie jak:
- dane pracownika
- dane pracodawcy
- miejsce i datę złożenia dokumentu
- informację dotyczącą zawarcia umowy
- informacje o zachowaniu okresu wypowiedzenia umowy o pracę
- podpis pracownika i podpis pracodawcy.
Kiedy pracownik rozwiązuje umowę nie musi zawierać przyczyny wypowiedzenia umowy. Jednak podczas składania wypowiedzenia pracownik powinien pamiętać, że jego okres wypowiedzenie zaczyna biec od pierwszego dnia miesiąca następującego po tym, w którym złożył wypowiedzenie.
Na przykład:
Pracownik złożył wypowiedzenie 8.05.2022 r. u swojego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na czas określony. Pracował u niego przez 7 miesięcy. Dlatego też jego okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc. Okres jego wypowiedzenia rozpocznie swój bieg 1.06.2022 r., a zakończy się 30.06.2022 r.
Złożenie wypowiedzenia umowy o pracę – jak powinien to zrobić pracodawca?
Złożenie wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę, również powinno mieć ściśle określoną formę. Złożenie wypowiedzenia umowy przez pracodawcę powinno mieć także formę pisemną i zawierać takie elementy jak:
- dane pracownika i dane pracodawcy
- przyczynę rozwiązania umowy
- miejsce i datę złożenia dokumentu
- informację dotyczące zawarcia umowy
- informacje o zachowaniu okresu wypowiedzenia,
- podpis pracodawcy
- miejsce na podpis przedstawiciela pracodawcy.
Ważne! Jeśli wypowiedzenie pracownikowi umowy następuje ze strony pracodawcy – ten jest zobowiązany umieścić dokładną przyczynę rozwiązania umowy. Musi być ona uzasadniona, konkretna oraz prawdziwa.
Zobacz, jak wygląda wymiar czasu pracy w 2023 r.
Wypowiedzenie o pracę można wręczyć osobiście, wysłać pocztą lub przesyłką kurierską z potwierdzeniem odbioru. Potwierdzenie odbioru jest niezmiernie ważne, dlatego że od daty odebrania listu lub przesyłki okres wypowiedzenia umowy o pracę zaczyna się naliczać.
Pracodawca może także powierzyć wręczenie wypowiedzenia osobie upoważnionej do działań w zakresie prawa pracy – może to być zarówno pracownik firmy, jak i osoba pracująca w innej organizacji, która otrzymała od pracodawcy odpowiednie upoważnienia.
Na podstawie artykułu 38 § 1 Kodeksu Pracy obowiązkiem pracodawcy jest powiadomienie związku zawodowego o zamiarze zakończenia stosunku pracy z pracownikiem, jeśli umowa została zawarta na nieokreślony czas. Pracodawca musi dostarczyć pisemne powiadomienie do reprezentującej pracownika organizacji związkowej, podając uzasadnione przyczyny rozwiązania umowy. Po otrzymaniu takiej informacji od pracodawcy, organizacja związkowa ma 5 dni na zgłoszenie ewentualnych zastrzeżeń dotyczących podanych przyczyn. W ciągu tego 5-dniowego okresu pracodawca nie ma prawa zakończyć umowy o pracę. W przypadku sytuacji takich jak ogłoszenie upadłości, likwidacja pracodawcy czy zwolnienia zbiorowe, konsultacje z organizacją związkową nie są wymagane.
Jak liczy się okres wypowiedzenia?
Jak liczyć terminy okresów wypowiedzenia? Przepisy Kodeksu Pracy dokładnie regulują okres wypowiedzenia umowy o pracę. Od momentu złożenia wypowiedzenia do momentu ostatecznego zakończenia pracy trwa czas, który określa się “okresem wypowiedzenia”. W zależności od rodzaju umowy (czy umowa zawarta jest na czas określony lub nieokreślony) okres wypowiedzenia może się znacznie różnić.
Umowa o pracę
W przypadku umowy o pracę tryb rozwiązania umowy zależy od tego na jaki okres czasu została zawarta umowa. Ten rodzaj umowy regulują przepisy Kodeksu Pracy.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat umowy o pracę, zajrzyj do naszego artykułu Umowa o pracę!
Wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony
Okresy wypowiedzenia umowy o pracę zależą od długości czasu zatrudnienia pracownika w firmie. Jeśli pracownik pracuje mniej niż 6 miesięcy – okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi 2 tygodnie. Jeśli pracownik jest zatrudniony więcej niż 6 miesięcy a krócej niż 3 lata – okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi 1 miesiąc. Osoby zatrudnione powyżej 3 lat obowiązuje 3-miesięczy okres wypowiedzenia.
Wypowiedzenie umowy na czas określony
W przypadku wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę na czas określony jest taki sam jak okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony. Jednak w przypadku umowy zawartej na czas określony jedną z form rozwiązania stosunku pracy może być nie podpisanie kolejnej umowy z konkretnym pracownikiem. Inaczej mówiąc – zakończenie umowy jest jednoznaczne z ustaniem stosunku pracy.
Wypowiedzenie umowy na okres próbny
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni
- 1 tydzień, jeśli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie
- 2 tygodnie, jeśli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Co ważne, okres rozwiązania umowy o pracę przez pracownika w okresie próbnym liczy się od dnia złożenia wypowiedzenia. Jeśli okres wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny wynosi 2 tygodnie – liczy się go od najbliższej niedzieli następującej po dniu złożenia wypowiedzenia. Jeśli okres wypowiedzenia wynosi miesiąc, to liczony jest od początku kolejnego miesiąca.
Pracodawca może zawrzeć z pracownikiem nie więcej niż 3 umowy na czas określony. Łączny okres zatrudnienia na podstawie tego typu umów nie może przekroczyć 33 miesięcy. Po tym czasie umowa na czas określony staje się umową na czas nieokreślony.
Zapisz się do newslettera!
Umowy cywilnoprawne
Umowy cywilnoprawne (umowa zlecenie, umowa o dzieło) są uregulowane przepisami Kodeksu Cywilnego. Umowy te dają ogromną elastyczność nie tylko w przypadku ich zawierania, ale także rozwiązania. Niezależnie od rodzaju umowy cywilnoprawnej – każda z nich powinna zawierać klauzulę określającą zasady jej rozwiązania.
Własna działalność gospodarcza
Osoby, które prowadzą własną działalność i współpracują z klientami nie podlegają pod przepisy Kodeksu Pracy. Podmioty te zawierają umowę o współpracy, w której również zawiera się zasady odnośnie trwania współpracy lub jej rozwiązania.
Okres wypowiedzenia
Okres wypowiedzenia możemy liczyć:
- w miesiącach,
- w tygodniach,
- w dniach.
Okres wypowiedzenia liczony w miesiącach
Moment, który rozpoczyna bieg wypowiedzenia to pierwszy dzień kalendarzowego miesiąca, następującego po miesiącu w którym wypowiedzenie zostało złożone. Okres ten kończy się w ostatnim dniu miesiąca .
Przykład
Pracownik z rocznym stażem pracy złożył wypowiedzenie 15 kwietnia. W tej sytuacji bieg wypowiedzenia rozpoczyna się 1 maja, a kończy się ostatniego dnia maja.
Okres wypowiedzenia liczony w tygodniach
Początek okresu wypowiedzenia, w którym możesz zakończyć umowę o pracę, zaczyna się w pierwszą niedzielę po dniu, w którym złożyłeś wypowiedzenie. Ten czas trwa przez jeden lub dwa pełne tygodnie, czyli 7-dniowe odcinki czasu, dlatego zawsze kończy się w sobotę.
Przykład
Pracodawca 11 stycznia 2023 r. wręczył wypowiedzenie pracownikowi, z którym miał zawartą umowę na okres próbny na 3 miesiące. Wypowiedzenie rozpoczyna swój bieg w niedzielę 15 stycznia 2023 r. Okres wypowiedzenia kończy się po upływie 2 tygodni, a jego ostatnim dniem jest sobota – 28 stycznia 2023 r.
Okres wypowiedzenia liczony w dniach
Pierwszym dniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę jest dzień roboczy, który następuje po dniu dostarczenia wypowiedzenia. Należy zauważyć, że krótki, 3-dniowy okres wypowiedzenia stosuje się jedynie w przypadku umowy próbnej trwającej 2 pełne tygodnie. Kiedy ustalamy moment rozpoczęcia okresu wypowiedzenia, liczony w dniach roboczych, uwzględniamy wszystkie dni oprócz niedziel i dni ustawowo wolnych od pracy, włącznie z dodatkowo wolnymi dniami, które najczęściej to soboty.
Przykład
Pracownik zatrudniony na umowę na okres próbny na 2 tygodnie od 1 stycznia 2023 roku złożył wypowiedzenie 5 stycznia. Bieg wypowiedzenia rozpoczyna się 9 stycznia, ponieważ 6 stycznia jest to święto. W przedsiębiorstwie soboty są dniami wolnymi, dlatego ostatnim dniem wypowiedzenia jest 11 stycznia.
Jakie rozwiązanie umowy o pracę jest najkorzystniejsze?
Biorąc pod uwagę wszystkie sposoby rozwiązania umowy o pracę uważa się, że jednym z najkorzystniejszych (przynajmniej względem pracownika) jest zakończenie umowy za porozumieniem stron. Ten rodzaj wypowiedzenia pracownikowi umowy pozwala skrócić okres wypowiedzenia do maksimum. Jest to najprostsza forma zakończenie umowy. Kiedy pracownik znajdzie nową pracę, a warunkiem podpisania umowy z firmą okazuje się jak najszybsze przystąpienie do wypełniania obowiązków zawodowych. Jedynym elementem wypowiedzenia umowy o pracę za porozumieniem stron jest konieczność złożenia oświadczenia przez obie strony umowy.
Czytaj również: Bezpieczeństwo w pracy
Odprawa
Wypowiedzenie pracownikowi umowy przez pracodawcą niekiedy daje mu prawo do otrzymania odprawy. Jest to jednorazowo wypłacane świadczenie pieniężne przy zwolnieniu pracownika. Należy się pracownikom zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę i w szczególnych okolicznościach. Najczęściej przysługuje pracownikom, którzy zostali zwolnieni z przyczyn od nich niezależnych.
Najczęściej odprawa należy się w przypadku:
- likwidacji zakładu pracy
- zwolnień grupowych
- reorganizacji w firmie.
Wysokość odprawy zależy od długości zatrudnienia pracownika. Jeśli pracownik był zatrudniony:
- poniżej 2 lat należy mu się miesięczne wynagrodzenie
- od 2 – 8 lat należy mu się 2-miesięczne wynagrodzenie
- powyżej 8 lat należy mu się 3-miesięczne wynagrodzenie.
Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia
Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia może nastąpić zarówno ze strony pracownika, jak i pracodawcy. Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę bez zachowania okresu wypowiedzenia jest możliwe z winy pracownika i z innych przyczyn. Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika jest nazywane zwolnieniem dyscyplinarnym.
Pracodawca może zastosować “zwolnienie dyscyplinarne” w przypadku:
- ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych
- popełnienie przez pracownika przestępstwa
- utraty przez pracownika uprawnień do wykonywania pracy.
Pracodawca ma prawo rozwiązać umowę bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej choroby pracownika. Sytuacja taka zachodzi, gdy:
- pracownik choruje dłużej niż 3 miesiące – w przypadku pracownika, który był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – w przypadku pracownika zatrudnionego u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub sytuacji, gdy niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Ważne! Wyjątkiem są sytuacje, kiedy pracownik jest dłużej nieobecny w pracy z powody opieki nad dzieckiem w czasie pobierania z tego tytułu zasiłku lub gdy pracownik choruje na chorobę zakaźną!
Warto wiedzieć, że pracownik ma również możliwość rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia jeśli otrzyma orzeczenie lekarskie, które jasno stwierdza szkodliwy wpływ pracy na jego zdrowie. Jeśli pracodawca nie zapewni mu we wskazanym terminie innego stanowiska pracy wtedy zakończenie umowy jest jak najbardziej prawidłowe. Ponadto pracownik może rozwiązać umowę o pracę w takim trybie, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia zawsze powinno zawierać przyczynę, która uzasadnia zakończenie umowy. Należy przy tym zachować formę pisemną.
Skontaktuj się z ekspertem!
