Prawo Pracy 14 sierpnia 2024

Urlop ojcowski 2023

Urlop ojcowski

Urlop ojcowski przysługuje ubezpieczonemu ojcu. Urlop ojcowski 2023 to jeden z przewidzianych w Kodeksie pracy urlopów, które przysługują mężczyznom opiekującym się dziećmi — należy się on również rodzicom adopcyjnym.

Zgodnie z przepisami prawa, przeznacza się go na spędzenie czasu z nowonarodzonym lub przysposobionym dzieckiem. Prawo do tego urlopu jest wyłącznym i samodzielnym prawem ojca. Przysługuje również w sytuacjach, kiedy matka dziecka nie jest pracownicą i nie ma prawa skorzystać z urlopów związanych z urodzeniem dziecka. Komu należy się urlop ojcowski? Czy każdy może z niego skorzystać? Jaki jest czas urlopu i jak złożyć o niego wniosek? Przeczytaj artykuł, a znajdziesz odpowiedzi na Twoje wątpliwości.

SPIS TREŚCI

urlop ojcowski 2023

Zasady udzielania urlopu

Urlop ojcowski nie jest jedynym świadczeniem, z jakiego ma prawo skorzystać mężczyzna w związku z narodzinami dziecka. Przysługuje im także inny rodzaj urlopu – urlop tacierzyński, czyli część urlopu macierzyńskiego.

Kwestia urlopu ojcowskiego została uregulowania kodeksem pracy. Dlatego też prawo do urlopu ojcowskiego pozostaje dla mężczyzn, zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę. Wymiar czasu zatrudnienia nie ma tu żadnego znaczenia.

Zapisz się do newslettera!

Urlop nie przysługuje osobom:

  • pozbawionym praw rodzicielskich
  • które nie utrzymują z dzieckiem kontaktu
  • osobom, które nie są do tego uprawnione.

Chociaż nazwa może być myląca, urlop ojcowski to nie to samo, co urlop tacierzyński. Ten drugi to część urlopu macierzyńskiego, z którego matka dziecka może zrzec się na rzecz ojca. Obejmuje maksymalnie 6 tygodni.

Zobacz też: Ulga na dziecko


Komu przysługuje urlop ojcowski

Urlop ojcowski przysługuje ojcu, który wychowuje dziecko. Ważne jest, aby w czasie urlopu ojcowskiego był pracownikiem zatrudnionym na podstawie:

  • umowy o pracę
  • powołania, 
  • wyboru, 
  • mianowania
  • spółdzielczej umowy o pracę.

Urlop przysługuje tylko i wyłącznie ojcu dziecka na wniosek pracownika. Matka dziecka, lub inna osoba nie ma możliwość by go przejąć. Co ważne, ojciec dziecka nie musi pozostawać w związku małżeńskim z matką dziecka. Istotne jest, by z tych uprawnień skorzystała osoba, która opłaca ubezpieczenie chorobowe.

Po urlopie (również tacierzyńskiego) istnieje możliwość wziąć urlop wychowawczy. Jest on przeznaczony w celu opieki nad dzieckiem. Niestety nie jest on płatny. Istnieje możliwość otrzymania zasiłku wychowawczego. Jednak, aby tak było należy spełnić specjalne kryterium dochodowe.

Czytaj też: Urlop macierzyński


Wymiar urlopu ojcowskiego

Każdy ojciec wychowujący dziecko ma prawo skorzystać z 2 tygodni urlopu ojcowskiego w ciągu 24 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Urlop ojcowski 2023 wynosi 14 dni kalendarzowych. Jest to dość istotne, bowiem jeśli w trakcie jego trwania wypadną dni wolne od pracy, świadczenie nie zostanie wydłużone. Urlopu nie trzeba wybierać jednorazowo. Można go rozłożyć w czasie na dwie, 2-tygodniowe części. Za czas spędzony na urlopie ojcowskim należy się 100% wynagrodzenia.

Biologiczny ojciec nie musi wykorzystać urlopu zaraz po narodzinach. Czas na jego wykorzystanie mija po ukończeniu przez dziecko 2 roku życia. Nieco inaczej sytuacja kreuje się w przypadku ojców adopcyjnych. Ojciec wychowujący takie dziecko może wykorzystać urlop nawet do 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia postanowienia, które stwierdzi o przysposobieniu dziecka.

Jednakże, aby tak było należy spełnić kilka warunków:

  • dziecko nie może mieć więcej niż 7 lat,
  • jeśli odroczono obowiązek szkolny, urlop można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 10. roku życia.

Jednakże nie oznacza to, że każdy ma prawo do urlopu ojcowskiego. Z tego przywileju nie może skorzystać ubezpieczony, który nie angażuje się w wychowanie dziecka.

Pamiętaj! Niewykorzystany w ciągu 2 lat urlop ojcowski przepada.


 Urlop ojcowski 2023 – jakie dokumenty należy złożyć w ZUS?

Aby ojciec narodzonego dziecka mógł otrzymać świadczenie takie jak zasiłek macierzyński powinien złożyć w ZUS właściwe dokumenty.

Należą do nich:

  • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (lub postanowienie sądu o jego przysposobieniu)
  • potwierdzenie udzielenia urlopu ojcowskiego
  • oświadczenie, że ojciec nie pobrał jeszcze zasiłku macierzyński za okres urlopu ojcowskiego, które powinien wypełnić pracodawca w zaświadczeniu ZUS Z-3.

Ważne jest, by nie zapomnieć o złożeniu całej dokumentacji. Należy również pilnować wszystkich terminów. Od tego zależy, czy ojciec dziecka otrzyma świadczenie. Warto podkreślić, że wykorzystanie urlopu ojcowskiego nie wpływa na prawa do innych urlopów związanych z rodzicielstwem.

Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku. Jeśli to nie jest możliwe, może zaproponować mu stanowisko równorzędne z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu. Jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.


Urlop ojcowski i tacierzyński – zmiany w kodeksie pracy 2023

Nowelizacja kodeksu pracy wprowadza małe zmiany, jeśli chodzi o urlop ojcowski 2023. Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów, urlop ten przysługuje nie dłużej niż do:

  • ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia
  • upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko do lat 14.

Nowelizacja przepisów powyższe okresy skraca o połowę. Po jej wejściu w życie ojciec, który wychowujący dziecko samotnie może skorzystać z niego maksymalne do:

  • ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia
  • ukończenia 12 miesiąca od momentu uprawomocnienia się postanowienia w przypadku przysposobienia dziecka

Po nowelizacji przepisów urlop ojcowski dla pracowników – ojcu zostanie zmodyfikowany. Nie będą to bardzo drastyczne zmiany. W głównej mierze dotyczyć będą wymiaru przysługującego urlopu.

Jeśli nowe przepisy prawa wejdą w życie urlop ojcowski 2023 udzielany będzie nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko:

  • 24 miesięcy życia
  • 14 lat (pod warunkiem, że nie upłynęły 24 miesiące od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie tego dziecka).

Nowe zasady dotyczą ojców dziecka, którzy rozpoczęli wychowywanie dziecka już po wejściu w życie nowych, znowelizowanych przepisów. W szczególności dotyczyć to będzie ojców, których dzieci przyszły na świat już po rządami Kodeksu pracy w nowym brzmieniu.

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Specjalista ds.kadr i płac