Umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie

Umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie – czy to możliwe? Osoby zatrudnione w oparciu o umowę zlecenie nie zawsze wiedzą, czy w razie choroby przysługuje im płatne zwolnienie lekarskie. Zgodnie z polskim prawem jest to jak najbardziej możliwe, pod warunkiem, że podlegają dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Kto płaci za zwolnienie lekarskie na umowie zleceniu – pracodawca czy ZUS? Jaka jest wysokość zasiłku chorobowego? Co zrobić by otrzymać zwolnienie lekarskie? Odpowiedź znajdziesz poniżej.

SPIS TREŚCI

• Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy
• Kiedy zleceniobiorcy przysługuje zasiłek chorobowy?
• Czy na umowie zlecenie przysługuje chorobowe?
• Kto płaci świadczenie chorobowe przy umowie zleceniu?
• Umowa zlecenie a wysokość zasiłku chorobowego
• Jak długo można być na chorobowym na umowie zlecenie?
• Okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy
• Zasiłek chorobowy a podstawa wymiaru
• Kiedy ustaje dobrowolne ubezpieczenie chorobowe?
• Zasiłek po zakończeniu umowy

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy

Umowa zlecenie podobnie jak umowa o pracę obejmuje 3 rodzaje obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz zdrowotne. Osoba zatrudniona na podstawie umowy cywilnoprawnej, której jedynym podstawowym źródłem ubezpieczenia jest właśnie ta umowa, jest automatycznie objęta:

• składką emerytalną
• składką rentową
• składką wypadkową
• składką zdrowotną.

Zleceniobiorca podlegający obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, ma możliwość przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, które jest dla niego dobrowolne. Aby skorzystać z tej możliwości, zleceniobiorca musi samodzielnie złożyć wniosek o dobrowolne ubezpieczenie. Objęcie nim zaczyna obowiązywać od daty złożenia wniosku. Jeśli zleceniobiorca ma obowiązkowe ubezpieczenia społeczne wynikające z umowy, może dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Składka na ubezpieczenie chorobowe jest w pełni finansowana przez zleceniobiorcę. Natomiast zleceniobiorca, który nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym na podstawie umowy zlecenia, nie ma możliwości złożenia wniosku o ubezpieczenie chorobowe.

Kiedy zleceniobiorcy przysługuje zasiłek chorobowy?

Zasiłek chorobowy może otrzymywać osoba objęta ubezpieczeniem chorobowym, niezależnie czy jest zatrudniona na umowie o pracę czy na umowie cywilnoprawnej. Przy umowach cywilnoprawnych ważne jest, by osoba zatrudniona wypełniła odpowiedni wniosek do swojego zleceniodawcy (w przypadku tej umowy należy dobrowolnie zgłosić się do ubezpieczenia), który z kolei ma obowiązek zarejestrować zatrudnionego w ZUS-ie.

Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nie można zgłosić:

• studentów poniżej 26. roku życia – osób takich nie zgłasza się do ZUS-u, gdyż są objęte ubezpieczeniami z tytułu nauki,
• osób podlegają pod ubezpieczenia społeczne (emerytalne i rentowe) dobrowolnie – do chorobowego można przystąpić wyłącznie, jeśli składki te opłaca się obligatoryjnie.

Umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie – czy na umowie zlecenie przysługuje chorobowe?

Osoby zatrudnione na umowie zlecenie nie mają obowiązku ubezpieczenia chorobowego. Jednak, by skorzystać ze zwolnienia i otrzymywać świadczenie chorobowe taka osoba musi opłacić składkę chorobową samodzielnie.

Oprócz „zleceniobiorców” dobrowolną składkę chorobową mogą opłacać osoby: 

• duchowne,
• prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą i ich współpracownicy,
• pracujące na podstawie umowy agencyjnej i innej umowy o świadczenie usług, wobec których zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia oraz ich współpracownicy (umowa zlecenie ma charakter cywilnoprawny i przy tej formie nie obowiązują zapisy kodeksu pracy),
• wykonujące pracę nakładczą,
• opiekujące się dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej,
• wykonujące pracę na podstawie skierowania podczas tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.

Kto płaci świadczenie chorobowe przy umowie zleceniu?

Wszelkie świadczenia chorobowe względem osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie wypłacane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nie przez zleceniodawcę.

Umowa zlecenie a wysokość zasiłku chorobowego

Pracownikom przysługuje zasiłek chorobowy w wysokości:

• 80% podstawy wymiaru zasiłku
• 100 % podstawy wymiaru zasiłku w przypadku, gdy niezdolność do pracy wystąpiła w okresie ciąży, wynikła z koniecznych badań lekarskich przewidzianych dla potencjalnych dawców komórek, tkanek i narządów, bądź związana jest z zabiegiem pobrania komórek, tkanek i narządów, a także w sytuacji, gdy wynikła wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Zobacz: Umowa zlecenie a emerytura – czy wlicza się do stażu pracy?

Jak długo można być na chorobowym na umowie zlecenie?

Jak długo można być na zwolnieniu lekarskim na umowie zlecenie? Otóż, maksymalny czas zwolnienia lekarskiego to 182 dni, czyli 6 miesięcy. Warto również wspomnieć, że L4 na wypalenie zawodowe nie przysługuje osobom zatrudnionym na umowie cywilnoprawnej. Jeżeli po upływie 182 dni osoba nadal pozostaje chora, a czas rekonwalescencji przewidywany przez lekarza jest dłuższy, to przez następne 12 miesięcy pracownik ma prawo do pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Oczywiście jak zawsze istnieją pewne wyjątki. W przypadku gruźlicy lub ciąży, zwolnienie lekarskie może zostać wydłużone do 270 dni.

Okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy

Kiedy nabywa się prawo do płatnego chorobowego? W przypadku pracy na umowę zlecenie, warto wiedzieć, że ze świadczenia nie zawsze można od razu skorzystać. Zazwyczaj wymaga to oczekiwania 90 dni, co nazywane jest “okresem wyczekiwania”. Jeśli zleceniobiorca zachoruje i będzie potrzebował zwolnienia lekarskiego przed upływem tego okresu, niestety nie otrzyma świadczenia chorobowego. Niemniej jednak istnieją pewne wyjątki od tej zasady. Okres wyczekiwania może być skrócony o wcześniejsze okresy ubezpieczenia, pod warunkiem, że przerwy między nimi nie przekroczyły 30 dni lub były spowodowane określonymi przyczynami. Do dopuszczalnych powodów należą: urlop bezpłatny, urlop wychowawczy oraz czynna służba wojskowa żołnierza niezawodowego.

Zasiłek chorobowy a podstawa wymiaru

Jakie dokumenty do zasiłku są niezbędne? Czy ZUS wypłaca wynagrodzenie chorobowe? Płatnik składek otrzymane zwolnienie L4 przekazuje do ZUS razem z uzupełnionym zaświadczeniem Z-3a. Na podstawie tego dokumentu i danych w nim zawartych, ZUS jest zobowiązany wypłacić zasiłek chorobowy. Jego podstawą jest przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli zleceniobiorca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu przez okres 12 miesięcy, do jej ustalenia przyjmuje się przychód za pełne kalendarzowe miesiące tego ubezpieczenia. Za przychód uważa się kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.

Aby wynagrodzenie chorobowe zostało wypłacone przez ZUS, zleceniodawca powinien dostarczyć do ZUS wypełnione zaświadczenie Z-3a.

Zobacz: Składki ZUS: kiedy płacić?

Kiedy ustaje dobrowolne ubezpieczenie chorobowe?

Aby podlegać ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba wykonująca obowiązki u zleceniodawcy, należy mu doręczyć odpowiedni wniosek. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe obowiązuje od dnia, który został wskazany we wniosku, natomiast wygasa:

• w dniu ustania tytułu ubezpieczenia – rozwiązania umowy zlecenia,
• w dniu oznaczonym we wniosku,
• od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono składki.

W określonych przypadkach możliwe jest ubieganie się o świadczenia również po ustaniu tytułu ubezpieczenia:

• choroba trwała ponad 30 dni i powstała do 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia,
• choroba powstała w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego i nie ustała po jego wygaśnięciu,
• choroba trwała ponad 30 dni i powstała do 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia, o ile była spowodowana chorobą zakaźną lub inną, której objawy dają o sobie znać po ponad 14 dniach.

Jeśli nastąpi przerwa w opłacaniu składek na ubezpieczenie chorobowe, można skorzystać z prawa do złożenia wniosku do ZUS o opłacenie składki chorobowej po terminie. W uzasadnionych przypadkach zgoda zostanie wyrażona, a zleceniobiorca będzie objęty nadal ubezpieczeniem.

Zasiłek po zakończeniu umowy

Umowa zlecenie a chorobowe. Jak kształtują się składki chorobowe po zakończeniu umowy? Warto pamiętać, że zasiłek chorobowy będzie przysługiwał także osobie niezdolnej do pracy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność ta trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu:

• 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego,
• 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Podsumowując, świadczenie chorobowe dla zleceniobiorcy jest wypłacane w sytuacji kiedy uzyskał on prawo do zasiłku chorobowego. Z kolei to może nastąpić pod warunkiem, że zleceniobiorca został zgłoszony do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Specjalista ds.kadr i płac

Zadaj pytanie