Prawo Pracy 28 kwietnia 2023

Zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński należy się w związku z narodzinami dziecka lub przyjęciem dziecka na wychowanie. Jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Otrzymuje go osoba ubezpieczona i zatrudniona na umowę o pracę, umowę zlecenie lub samozatrudnienie. Aby go otrzymać, należy spełnić określone warunki. Ile wynosi zasiłek macierzyński? Jak długo go można otrzymać? Komu przysługuje zasiłek? Na te pytania znajdziesz odpowiedź w naszym artykule. 

SPIS TREŚCI

zasiłek macierzyński

Komu przysługuje zasiłek macierzyński 

1 stycznia 2023 r. została zwiększona lista osób uprawnionych do otrzymania zasiłku macierzyńskiego. Zasiłek macierzyński otrzyma osoba, która w okresie ubezpieczenia chorobowego lub w trakcie trwania urlopu wychowawczego:

  • urodziła dziecko
  • przyjęła na wychowanie dziecko do 7 roku życia, 
  • w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia, i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia,
  • przyjęła na wychowanie dziecko do 14 roku życia i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia,
  • przyjęła na wychowanie w ramach rodziny zastępczej dziecko do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia.

Zasiłek macierzyński należy się także innym członkom rodziny w ściśle określonych przypadkach. Świadczenie to przysługuje ojcu dziecka lub innemu członkowi rodziny, jeśli:

  • matka dziecka umrze
  • matka dziecka porzuci dziecko
  • osoby te przerwą zatrudnienie w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. 

Zobacz też: Urlop macierzyński

Zapisz się do newslettera!


 Wysokość zasiłku macierzyńskiego

Miesięczny zasiłek macierzyński pobiera się za okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego, przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego za okres do:

  • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie oraz w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;
  • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci oraz w przypadku równoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci;
  • 3 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, w przypadku gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni.

Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów wynosi 60% podstawy wymiaru zasiłku.

W przypadku, gdy oboje rodzice dziecka mają prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od tego samego dnia, okres pobierania zasiłku w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku dzieli się proporcjonalnie między rodziców. W przypadku gdy o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego oboje rodzice dziecka wystąpią, ale nie od tego samego dnia, zasiłek w wysokości 100% podstawy wymiaru przysługuje temu z rodziców, który rozpoczął pobieranie tego zasiłku jako pierwszy.

Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.


Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego

Pomoc finansowa w postaci zasiłku trwa od 20 do 37 tygodni. Długość jego trwania zależy głównie od liczby dzieci przy jednym porodzie i wynosi:

  • 20 tygodni (140 dni) – gdy urodzisz jedno dziecko
  • 31 tygodni (217 dni) – gdy urodzisz dwoje dzieci podczas jednego porodu
  • 33 tygodni (231 dni) – gdy urodzisz troje dzieci podczas jednego porodu
  • 35 tygodni (245 dni) – gdy urodzisz czworo dzieci podczas jednego porodu
  • 37 tygodni (259 dni) – gdy urodzisz pięcioro i więcej dzieci podczas jednego porodu.

Pamiętaj! 

Ze świadczenia możesz skorzystać jeszcze przed porodem do 6 tygodni!


Dokumenty potrzebne do pobierania zasiłku macierzyńskiego

Starając się o zasiłek macierzyński należy złożyć odpowiednie dokumenty. Jest to niezbędne, by ZUS mógł przyznać to świadczenie. Do takich dokumentów należy:

  • zaświadczenie lekarskie z przewidywaną datą porodu (jeśli osoba wystąpi o zasiłek przed porodem)
  • odpis skróconego aktu urodzenia dziecka (w przypadku występowania o zasiłek po porodzie).

W przypadku osoby, która chce przyjąć dziecko na wychowanie i wystąpić do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie, powinna złożyć:

  • zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka z datą urodzenia dziecka lub jego kopią potwierdzoną za zgodnością z oryginałem przez płatnika składek, lub ZUS, albo kopią wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu,
  • decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopię potwierdzoną za zgodnością z oryginałem przez płatnika składek, lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję
  • oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.

Wniosek o zasiłek macierzyński w czasie urlopu macierzyńskiego

O zasiłek macierzyński kobieta może wystąpić przed narodzinami dziecka. Maksymalnie 6 tygodni zasiłku można wykorzystać przed porodem, natomiast po porodzie wykorzystuje się resztę zasiłku macierzyńskiego. Wniosek o to świadczenie składa się na tak zwanym druku ZAM.

Można to zrobić w formie:

  • elektronicznej (za pomocą platformy ePUAP przez profil zaufany)
  • osobiście
  • listownie do siedziby ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.

Kalkulator zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński przysługuje kobietom od dnia urodzenia dziecka. Należy się nie tylko kobietom zatrudnionym na podstawie umowie o pracę, ale również zleceniobiorcom, czy też samozatrudnionym. Wysokość zasiłku macierzyńskiego uzależniona jest od wielu czynników.

Jednym z ważnych aspektów jest otrzymywanie zasiłku macierzyńskiego, który ma na celu zapewnienie środków na pokrycie kosztów związanych z okresem ciąży i opieką nad dzieckiem. Aby dokładnie obliczyć wysokość zasiłku, warto skorzystać z kalkulatora zasiłku macierzyńskiego. Podstawą zasiłku macierzyńskiego jest ostatnie wynagrodzenie.. Dlatego też polskie prawo nie ma określonej minimalnej, ani maksymalnej kwoty, jaką możemy otrzymać.

Kalkulator zasiłku macierzyńskiego jest narzędziem online, które umożliwia obliczenie świadczenia dla kobiet w ciąży lub dla matek, które przebywają na urlopie macierzyńskim. Wprowadzając dane dotyczące wysokości wynagrodzenia, czasu trwania urlopu oraz wysokości składek ubezpieczeniowych, kalkulator pozwala uzyskać orientacyjną kwotę, jaką otrzymamy w okresie pobierania zasiłku.

Korzystanie z kalkulatora zasiłku macierzyńskiego jest bardzo proste. Wystarczy wskazać kwotę wynagrodzenia brutto, okres, na jaki przewidziano urlop macierzyński oraz wysokość składek ubezpieczeniowych. Na podstawie tych danych kalkulator wyliczy orientacyjną wysokość zasiłku, jaką otrzymamy w trakcie pobierania świadczenia.


Zasiłek macierzyński, a osoba bezrobotna 

W przypadku kobiet pracujących na podstawie umowy sytuacja jest jasna. Jednak jak kształtuje się sytuacja odnośnie kobiet, które nie mają prawa do zasiłku z powodu braku zatrudnienia? Wtedy stosuje się inne środki niż zasiłek macierzyński. Są to tak zwane świadczenia rodzicielskie. Dzięki nim kobieta ma możliwość zapewnić podstawowe potrzeby dla siebie i dziecka. Świadczenie rodzicielskie przyznaje się na określony czas. Zależy od liczby potomstwa.

Wynosi od 52 tygodni (po urodzeniu jednego dziecka) do 74 tygodni (po urodzenia pięciorga lub więcej dzieci z jednej ciąży).

Wysokość takiego świadczenia jest stała. Jeśli pobieramy zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie rodzicielskie zostanie zmniejszone o wysokość zasiłku. Ważne jest, by suma zasiłku dla bezrobotnych i świadczenia rodzicielskiego nie przewyższyła ustalonej kwoty świadczenia rodzicielskiego. 

Dla kobiet, które:

  • nie odprowadzają składek na ubezpieczenie chorobowe,
  • są zatrudnione na umowę o dzieło
  • studentki
  • są bezrobotne

*zasiłek macierzyński wynosi 1 000 zł co miesiąc. Świadczenie to, inaczej kosiniakowe świadczenie rodzinne, wypłacane jest przez pierwszy rok życia dziecka.

Może Cię zainteresuje: Zasiłek dla bezrobotnych


Zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia

Bardzo często wśród kobiet pojawiają się wątpliwości, co w przypadku ustania zatrudnienia. Czy w takiej sytuacji zasiłek macierzyński przysługuje? Jeśli po narodzinach dziecka umowa wygaśnie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zobowiązany wypłacić świadczenie. Natomiast jeśli umowa zostanie rozwiązania w dniu porodu to ubezpieczona matka także podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Dzięki temu mimo ustania ubezpieczenia, otrzyma zasiłek macierzyński.

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Specjalista ds.kadr i płac