Praca na część etatu, a wymiar urlopu wypoczynkowego.

Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę. Nie ma znaczenia wysokość etatu, czy zajmowane stanowisko. Urlop powinien być przeznaczony na regenerację sił i odpoczynek. Czy praca na część etatu powoduje, że urlop ma inny wymiar niż standardowy? Jak niepełny etat wpływa na nasz urlop? Ile dni urlopu przysługuje na pół etatu?

SPIS TREŚCI

• Praca na część etatu (niepełny etat).
• Praca na część etatu, a wymiar urlopu wypoczynkowego
  • Zatrudnienie na pół etatu
• Ile przysługuje urlopu na pół etatu?
  • Kiedy można otrzymać więcej urlopu na pół etatu?
• Zasady wyliczania urlopu dla niepełnoetatowca.
• Urlop proporcjonalny
• Równoległe wykonywanie pracy 
• Pierwsza praca a prawo do urlopu

Praca na część etatu (niepełny etat)

Zgodnie z prawem pracy w okresie rozliczeniowym czas pracy pracownika nie powinien przekroczyć 8 godzin na dobę, czyli 40 godzin w 5-dniowym tygodniu pracy. W przypadku podejmowania zatrudnienia na pół etatu (lub po prostu w niepełnym wymiarze czasu pracy) występuje większa swoboda i dowolność dni wolnych i dni pracujących. Najczęściej jest to ustalane porozumieniem między pracownikiem a pracodawcą.

Skracając wymiar czasu pracy, ustawodawca wprowadził pewne ograniczenia względem pracowników uprawionych do urlopu:

• rodzicielskiego lub macierzyńskiego – gdzie jest możliwość zatrudnienia w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy
• wychowawczego – można wnioskować o obniżenie etatu poniżej połowy pełnego etatu.

Dowiedz się, jaka jest rola agencji pracy na rynku pracy! Jak sprawdzić agencję pracy?

Praca na część etatu z jednej strony oznacza krótszy dobowy czas, natomiast z drugiej strony wiąże się z niższym wynagrodzeniem.

Praca na część etatu, a wymiar urlopu wypoczynkowego

Przy zatrudnieniu na pół etatu lub na część etatu wymiar urlopu zależy od:

• łącznego stażu pracy – czy wynosi więcej niż 10 lat czy mniej,
• wykształcenia – zdobyte wykształcenie wlicza się do stażu urlopowego (lata stażu za naukę określa art. 155 Kodeksu pracy).

Naliczając urlop wypoczynkowy warto zwrócić uwagę, czy okres za czas nauki i pracy się nie pokrywa. Jeśli tak jest, przyjmujemy okres, który jest korzystniejszy dla pracownika.

Zatrudnienie na pół etatu

Wymiar urlopu w roku kalendarzowym wynosi:

• 20 dni urlopu wypoczynkowego – jeśli staż urlopowy jest krótszy niż 10 lat
• 26 dni urlopu wypoczynkowego – jeśli staż urlopowy jest dłuższy niż 10 lat.

Pracownik zatrudniony na część etatu ma nieco inaczej wyliczany czas urlopowy. Zazwyczaj jest to proporcjonalny wymiar urlopu do czasu pracy. Może on wynieść tylko kilka dni w skali roku. Warto pamiętać, że przysługujący wymiar urlopu podaje się w wymiarze godzinowym, a 1 dzień urlopu do 8 godzin pracy.

Naliczenie urlopu pracodawca zazwyczaj jest zobowiązany zaokrąglić wynik w górę do pełnego dnia, co jest jednoznaczne z art. 1553 § 1 Kodeksu pracy.

Przykład

Pan Józef zatrudniony jest na ¼ etatu. Łączny staż urlopowy przekracza 10 lat, czyli wymiar urlopu wynosi 26 dni.

Wymiar urlopu za cały rok przy zatrudnieniu na ¼ etatu wynosi:

26 dni x 1/4 etatu = 6,5 dnia – w zaokrągleniu 7 dni

7 dni x 8 godzin = 56 godzin.

Ile przysługuje urlopu na pół etatu?

Na podstawie Kodeksu pracy, prawo do urlopu przysługuje również osobom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy. Aby obliczyć wymiar urlopu przysługującego pracownikowi, należy ustalić go proporcjonalnie do czasu pracy pracownika. W przypadku, jeśli nie jest pełny wymiar urlopu, zaokrągla się go w górę do pełnego dnia. Wymiar urlopu, w przypadku osób pracujących w niepełnym wymiarze, określany jest w godzinach (godzinowy wymiar urlopu) jednak udziela się go w dniach.

Należy mieć na uwadze, że 1 dzień urlopu to 8 godzin pracy. Dlatego też pracownik niepełnoetatowy, a w szczególności na pół etatu obliczanie urlopu wypoczynkowego wygląda następująco:

20 dni x ½ etatu = 10 dni, czyli 10 dni x 8 godzin = 80 godzin

26 dni x ½ etatu = 13 dni, czyli 13 dni x 8 godzin = 104 godziny.

Kiedy można otrzymać więcej urlopu na pół etatu?

Są sytuacje, kiedy pracownik może otrzymać więcej niż przysługujących mu 13 dni wolnych. Dzieje się tak, gdy dzień pracy półetatowca wynosi mniej niż 8 godzin. Wówczas dzielimy roczną liczbę godzin urlopu przez dobowy wymiar pracy pracownika. W przypadku pracy od poniedziałku do piątku przez 4 godziny dziennie wygląda to następująco:

80 godzin/4 = 20 dni urlopu

104 godziny/4 = 26 dni urlopu.

Zasady wyliczania urlopu dla niepełnoetatowca

Obliczanie urlopu wypoczynkowego pracownikowi zatrudnionemu na część etatu wymaga zastosowania zasad dotyczących urlopu proporcjonalnego (do okresu zatrudnienia). Aby obliczyć wymiar urlopu dla osoby zatrudnionej w niepełnym wymiarze czasu pracy stosuje się następujące zasady:

• wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika,
• niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia,
• kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu,
• niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca,
• wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć 20 albo 26 dni (w zależności od okresu zatrudnienia),
• urlopu udziela się wyłącznie na dni pracy pracownika, w wymiarze tylu godzin, ile pracownik powinien w danym dniu przepracować, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
• w przypadku zmiany w trakcie roku kalendarzowego wymiaru czasu pracy pracownika, pracodawca powinien ponownie ustalić wymiar przysługującego mu urlopu.

Urlop proporcjonalny

Jeśli zdarzy się sytuacja, że pracownik w ciągu roku zmienia pracę, wtedy przysługuje mu wymiar urlopu proporcjonalny do jego okresu zatrudnienia. Nieco inaczej będzie jeśli przed zakończeniem stosunku pracy pracownik wykorzysta swój cały urlop wypoczynkowy. Ustalając urlop proporcjonalny każdy kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi. Niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. 

Przykład
Pracownik został zatrudniony na podstawie umowy na czas nieokreślony od dnia 01.01.2022 r., w wymiarze czasu pracy 1/4 etatu. Pracownik też rozwiązuje umowę o pracę z końcem września. Przysługujący mu urlop wypoczynkowy w roku 2022 od stycznia do września oblicza się następująco: 26 x 1/4 = 6,5 po zaokrągleniu 7 dni  

7 dni : 12 miesięcy x 9 miesięcy = 5,25 po zaokrągleniu 6 dni urlopu wypoczynkowego, czyli 48 godzin.

Pracownikowi, który jest zatrudniony u następnego pracodawcy (w danym roku kalendarzowym) przysługuje czas wolny w wymiarze proporcjonalnym do jego okresu zatrudnienia:

•  w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego – w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego, 
• w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego – w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym, chyba, że pracownik ten wykorzystał urlop wypoczynkowy w wyższym wymiarze u poprzedniego pracodawcy. Jeżeli pracownik wykorzystał urlop w wyższym wymiarze u poprzedniego pracodawcy, u kolejnego pracodawcy przysługuje urlop w odpowiednio niższym wymiarze.

Równoległe wykonywanie pracy 

Jeśli pracownik jest zatrudniony jednocześnie u dwóch lub więcej pracodawców (czyli tak zwane równoległe zatrudnienie) – uprawnienia urlopowe jest ustalone osobno u każdego pracodawcy. Wykorzystanie urlopu w jednym miejscu nie nie ma więc wpływu na wymiar urlopu przysługujący pracownikowi w drugim miejscu pracy.

Wykonywanie pracy u 4 pracodawców (w tym samym czasie) w wymiarze niepełnego wymiaru etatu, tj. ¼ etatu nie jest równoznaczne z wykonywaniem pracy u jednego pracodawcy w ramach pełnego etatu. Wymiary urlopów należnych za okresy zatrudnienia w jednoczesnych stosunkach pracy nie podlegają sumowaniu na poczet limitu z art. 154 § 3 Kodeksu pracy.

Pierwsza praca a prawo do urlopu

Wymiar urlopu wypoczynkowego w przypadku podjęcia przez nas pierwszej pracy na umowie o pracę jest trochę bardziej problematyczne. Niestety, nie otrzymujemy od razu określonej liczby dni urlopu na cały rok. Zamiast tego, pracownik zdobywa prawo do swojego urlopu stopniowo, z końcem każdego miesiąca, otrzymując 1/12 całkowitej ilości urlopu, którą przysługuje mu po przepracowaniu całego roku.

W przypadku zatrudnienia na pół etatu, po miesiącu pracy pracownik nabywa prawo do 6 godzin i 40 minut urlopu. To stanowi albo niecały dzień urlopu (przy standardowym 8-godzinnym dniu pracy) albo niepełne dwa dni urlopu (przy 4-godzinnym dniu pracy). W takiej sytuacji zasada zaokrąglania do góry, aby uzyskać pełny dzień urlopu, nie jest jednak stosowana.

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Specjalista ds.kadr i płac

Zadaj pytanie